برای نسلی از مترجمان باتجربه، خوب یا بد بودن ترجمه فقط به آنها بستگی داشت. برای ترجمه یک متن به دانش، فرهنگ لغت و ابزار نوشتاری نیاز داشتند. خیلی اوقات، این کار فرآیند سخت و خسته کننده بود. بنابراین، چگونه از این آغازهای فروتنانه به مرحله ای رسیده ایم که بتوانیم از ابزارهای ترجمه پیشرفته ای مانند نرم افزار ترادوس استودیو استفاده کنیم؟
مترجمان قدیمی می بایست فرهنگ لغت های متعدد، کتاب های مرجع و اسناد با صحافی سخت را بررسی می کردند تا از موضوع اصلی پروژه شان آگاهی پیدا می کردند. اکثر آنها بر اساس متونی که قبلا ترجمه کرده بودند و نه بر اساس مضامین کلی یا خاص مرتب شده بودند. سخت تر از همه این بود که کل فرآیند زمان و تلاش طاقت فرسایی را طلب می کرد.
با دسترسی مترجمان به اینترنت و ابزارهای مترجم آنلاینی مانند مترجم گوگل این فرآیند کمی ساده تر شد اما کیفیت این ابزار به هیچ وجه با دانش انسانی قابل قیاس نبود. در گام بعد پیشرفت های حوزه مترجم،ی ابزارهای ترجمه به کمک رایانه (CAT) که نامیده میشوند توسعه یافتند.اکنون هیچ دارالترجمه کارآمد یا مترجمی آزادکاری وجود ندارد که بتواند بدون CAT به هر شکل و حجمی کار خود را به درستی و کارآمد انجام دهد. مطمئناً یکی از محبوبترین ابزارهای ترجمه یار نرم افزار Trados Studio است، ابزاری که توسط شرکت SDL در بیش از 20 سال قبل تولید شده است. این شرکت در دهه هشتاد در اشتوتگارت آلمان شکل گرفت. دفتر مرکزی آن در حال حاضر در انگلستان واقع شده است و بیش از 60 دفتر در سراسر جهان دارد. بنابراین Trados چیست و چگونه کار می کند؟
Trados Studio “یک ابزار ترجمه به کمک کامپیوتر (CAT) است که توسط هزاران مترجم حرفه ای استفاده می شود و طیف وسیعی از ویژگی های پیچیده را برای کمک به شما در تکمیل سریعتر و آسان تر پروژه ها ارائه می کند. ویژگی های اصلی آن به یک حافظه ترجمه مرکزی (TM)، پایگاه داده ای که محتوای ترجمه شده قبلی را ذخیره می کند، گره خورده است.
همراه با ویژگی حافظه های ترجمه،ویژگی های اصلی آن عبارتند از: پیشنهاد خودکار یا auto-suggest ؛ موتورهای ترجمه ماشینی; پشتیبانی از زبان های متعدد؛ ابزار واژه نامه، قابلیت کار گروهی بر روی پروژه.
ترادوس – از آغاز فروتنانه تا تبدیل شدن به یک تولید کننده نرم افزار ترجمه
واژه TRADOS مخفف سه کلمه Translation & Documentation Software می باشد و در اشتوتگارت، آلمان توسط یوخن هامل و ایکو کنیفاوزن در سال 1984 تاسیس شد. هامل و کنیفاوزن در ابتدا ترادوس را به عنوان یک ارائه دهنده خدمات زبان (LSP) پس از برنده شدن در مناقصه ترجمه اسناد شرکت آی بی ام راه اندازی کردند. ”
همانطور که این شرکت خاطر نشان می کند، «مترجمان نمی توانستند با تعدادی از پروژه های ترجمه که از مشتریان به آنها منتقل می شد، هماهنگی داشته باشند، و این امر باعث شد که فناوری نیاز به پر کردن شکاف بین عرضه و تقاضا داشته باشد. هامل و کنیفاوزن فرصت فناوری را تشخیص دادند و شروع به توسعه نرم افزار برای حل این مشکل کردند.
اولین نرم افزاری که این شرکت ارائه کرد MultiTerm (یک پایگاه داده اصطلاحات، که اکنون با نام SDL MultiTerm شناخته می شود) در سال 1990 بود. دهه نود شاهد افزایش پیشرفت در توسعه فناوری نرم افزارهای ترجمه بود. این بدان معناست که ابزارهای CAT، به طور کلی از آن زمان رایج تر شدند.
با این حال، زمان لازم بود تا ابزارهای Trados و CAT به طور کلی توسعه یابند تا هم رایج و هم کارآمد شوند. هرکسی که استفاده از Trados را در مراحل توسعه آن آغاز کرده می تواند منحنی یادگیری بالایی که این نرم افزار برای تبدیل شدن به آن نیاز داشت را تأیید کند چرا که با شناخت نیازهای واقعی مترجمین به سادگی خود را در دل مشتریانش جا کرد.
گام کلیدی رو به جلو، راه اندازی خانواده استودیو بود، که، همانطور که شرکت می گوید، «شیوه کار متخصصان بومی سازی را انقلابی کرد. ” از آنجا به بعد، نسخه های پیچیده تر استودیو ادعای این شرکت را تأیید کرد چرا که اکنون با ارائه نسخه 2022 خانواده ای بسیار شلوغ اما منسجم و منظم را در اختیار خود دارد.
نرم افزار ترادوس چگونه کار می کند؟
برای درک آسان تر از نحوه کار نرم افزار ترادوس استودیو ، اجازه دهید نگاهی به نحوه کار نرم افزار ترجمه بیندازیم. حافظه ترجمه (TM) ترجمه های انسانی را حفظ می کند و قادر است با افزایش سرعت ترجمه به مترجمان کمک کند زیرا می تواند بخش های تکراری و مشابه را در پروژه ها شناسایی کند. هنگامی که شما یک جمله را در ترادوس تایپ می کنید، از یک قانون برای دسترسی به اجزای خاصی از پایگاه داده استفاده می کند و ترجمه هایی را در کسری از ثانیه نمایش می دهد که تا حد امکان دقیق باشند . این ابزار اجازه می دهد تا ترجمه جملات ساده ای که قابل پیش بینی هستند (تکراری) مانند عبارات تخصصی، سریع و عالی انجام شود.
مزایای بیشتر ابزارهای CAT
- از مزایای ابزارهای CAT این است که آنها “اصطلاحات خاص یا ترکیب های کلمه ای را به عنوان یک اصطلاح در حافظه ترجمه خود ذخیره می کنند و اطمینان از سازگاری بدون پایگاه داده اصطلاحات را ممکن می سازند.”
- ساختار یک سند را با شکستن آن به جملات مختلف ساده تر می کنند.
- با جستجوی جملاتی که نزدیک به هم هستند منجر به افزایش بهره وری مترجمین می شوند.
- مترجمان و کارفرمایان را قادر می سازند پروژه هایشان خود را در حافظه ترجمه ذخیره کنند و دسترسی دائمی و الکترونیکی به اسناد خود داشته باشند.
- با فعال کردن پایگاه داده برای اصطلاحات خاص، یک دست بودن ترجمه ها را بهبود می بخشند.
- ابزارهای CAT مانند Trados توانایی حفظ قالب بندی سند اصلی را دارند. به این ترتیب، مترجمان میتوانند سند ترجمه شده را که تقریباً شبیه به اصل آن، تحویل دهند.
با این حال، با تمام مزایای فوق،در هنگام استفاده از ابزارهای CAT همچنان نیاز به مترجم کاملا احساس می شود تا ترجمه ای را ارائه دهد که مطابق با معنای اصلی جملات باشد. در کنار مزایای ذکر شده ،معایبی مانند پشتیبانی از فرمتهای خاص و محدود هم وجود دارند که در برابر مزیت های بالا ناچیز هستند چرا که می توان با تبدیل اسناد پروژه به دیگر فرمت ها این نقص را جبران کرد.
ویژگی های اصلی SDL Trados Studio
ویژگی اصلی SDL Trados Studio در حافظه ترجمه آن (TM) نهفته است. دیگر ویژگی ها شامل: پشتیبانی از سیستم های مدیریت اصطلاحات، لغت نامه های چند زبانه یا نرم افزارهای ترجمه ماشینی .
ترادوس با واژهپردازهای معمولی مانند Microsoft Word نیز کار میکند. برای مثال، زمانی که در Trados Studio روی ترجمه خود کار می کنید، همیشه می توانید نحوه ظاهر و قالب بندی ترجمه خود را در Word بررسی کنید. ویژگی کلیدی حافظه ترجمه این است که می توانید از کل یا بخشی از ترجمه های قبلی مجددا استفاده کنید. این ویژگی نه تنها به مترجم اجازه میدهد پروژه را زودتر به اتمام برساند ، بلکه ثبات کار و یکدست بودن پروژه را تضمین میکند.
یکی دیگر از ویژگی های کلیدی نرم افزار ترادوس استودیو ، ویژگی AutoSuggest آن است که بر اساس یک اصل مشابه به عنوان غلط گیر املایی خودکار کار می کند. اما به جای ایجاد تغییرات خودکار، لیستی از پیشنهادات را به شما ارائه می دهد. این گزینه بسیار بهتر از تغییرات خودکار اکثر غلطگیرندههای املا است که اغلب ممکن است اشتباه باشد.
موتورهای ترجمه ماشینی SDL شامل الگوریتم هایی از هوش مصنوعی هستند. هدف همه اینها افزایش بهره وری و حجم کاری مترجمان است. یکی دیگر از ویژگی های متمایز Trados Studio انتخاب زبان ها و نحوه جفت کردن آنها توسط مترجم است. این ویژگی به ویژه زمانی مفید است که یک مترجم یا یک دارالترجمه مجبور باشد اغلب روی ترجمه های چند زبانه کار کند. به عنوان مثال، اگر می خواهید پروژه ای از زبان انگلیسی به سایر زبان ها ترجمه کنید در حال حاضر بیش از 100 نوع زبان به شما پیشنهاد داده می شود.
هدف SDL Trados GroupShare تسهیل کار تیمی است.فایل های پروژه را می توانید به فضای ابری منتقل کنیدو ویرایش را آسانتر و سریعتر پیش ببرید. SDL MultiTerm ابزار مدیریت اصطلاحات Trados است. مترجمان می توانند از آن برای ایجاد پایگاه داده های اصطلاحات و واژه نامه ها استفاده کنند و از کیفیت واژگان و اصطلاحات خاص در پروژه های ترجمه اطمینان حاصل کنند.
Trados با مترجمانی که هنوز تمایل به پیشرفت و افزایش سطح کاری خود هستند پیشرفته و مفید است .
همانطور که در جاهای دیگر بحث شد، فرآیند ترجمه اغلب طولانی و پیچیده است. زمانی که مترجمان از ابزاری مانند Trados برای بهبود کیفیت و کارایی کلی ترجمه استفاده می کنند کارشان زودتر از سایرین و بهتر به پایان می رسد.
دقت داشته باشید که ترادوس ابزار ترجمه خودکار یا موتور ترجمه نیست، بلکه تنها ابزاری است که به مترجمان در فرآیند ترجمه کمک می کند. این نرم افزار یک ترجمه انسانی واقعی را تضمین می کند که توسط متخصصان حوزه نرم افزار و مترجمی ممکن شده است.
اگر از نرم افزارهای مترجم یار همانند Trados و MemoQ جهت مدیریت پروژه های ترجمه خود استفاده می کنید می توانید از محصولاتی مانند انواع بانک اطلاعات،پروژه های ترجمه آماده، حافظه ترجمه،واژه نامه خودپیشنهاددهنده و ترمبیس های عمومی و تخصصی که به صورت انحصاری توسط فروشگاه فایل های دیجیتال ارائه شده اند استفاده نمایید.
در صورتی که مترجم هستید و نمی دانید که نرم افزارهای مترجم یار (نرم افزار مدیریت پروژه ترجمه) می توانند چه میزان در پیشرفت پروژه هایتان کمک رسان باشند پیشنهاد می کنیم مطلبی با عنوان چگونه پروژه های ترجمه را با SDL Trados Studio مدیریت کنیم؟ را در وبلاگ ما مطالعه کنید.
در صورتی که از عملکرد نرم افزار مترجم یار ترادوس استودیو آگاه هستید و نیاز به پکیج آموزشی دارید می توانید آموزش فارسی کار با نرم افزار SDL Trados Studio را تهیه کنید.