تحلیل SWOT چیست و چه کاربردی دارد؟

در دنیای کسب و کار امروز، بسیاری از شرکت ها با یک نوع جدید تهدید مواجه هستند: تهدید رقابت.

مزیت رقابتی پایدار یک شرکت (یا “مزیت رقابتی” برای کوتاه مدت) چیزی است که به آن توانایی ادامه موفقیت در دراز مدت را می دهد. در حالی که انواع مختلفی از مزیت های رقابتی وجود دارد، ایده اصلی این است که یک کسب و کار چیزی دارد که رقبای آن ندارند و از آنجا که رقابت اجتناب ناپذیر است، ضروری است که ما درک کنیم که چه نوع مزیتی در کسب و کارمان داریم، بنابراین می توانیم به درستی از آن دفاع کنیم.

مزیت رقابتی پایدار (SCA) چیست؟

مفهوم مزیت رقابتی پایدار برای اولین بار در سال 1996 توسط مایکل بیربام در کتاب خود به نام مزیت رقابتی کسب و کارهایی که نوآوری می کنند معرفی شد. بیربام یک SCA را به شرح زیر تعریف کرد:

یک مزیت رقابتی پایدار یک مزیت رقابتی متمایز است که انتظار می رود بیشتر از مجموع اجزای آن باشد، به عبارت دیگر، انتظار نمی رود که به دلیل تغییر در صنعت، عوامل خارجی (به عنوان مثال، شرایط اقتصادی جهانی یا تغییرات سیاسی) یا اقدامات خود شرکت به صفر برسد.از آن زمان، مفهوم یک مزیت رقابتی پایدار به دست آمده است، و امروز این یک ایده پذیرفته شده در دنیای مدیریت استراتژیک است.

برخی از مردم استدلال می کنند که SCA وجود ندارد. این دسته از افراد ادعا می کنند که مهم نیست که یک کسب و کار چه کاری انجام دهد، رقبای آن برای رقابت با آن و در نهایت پیشی گرفتن از آن وجود خواهد داشت. بنابراین، آنها می گویند که اولویت استراتژیک یک کسب و کار باید جستجوی رقبای جدید باشد تا اینکه سعی کند از ورود یا گسترش رقبای موجود در بازار جلوگیری کند.

اما حقیقت این است که SCA ها وجود دارند و بسیاری از کسب و کارها توانسته اند برای طولانی ترین مدت خود را حفظ کنند. هنگامی که شما یک تجزیه و تحلیل SWOT را در یک کسب و کار انجام می دهید – یک تجزیه و تحلیل استراتژیک که به تمام عواملی که یک کسب و کار را منحصر به فرد، رقابتی و قادر به رشد می کند نگاه می کند .

SWOT در سال ۱۹۶۰ توسط یک مشاور کسب‌وکار به نام آلبرت هامفری ابداع شده است و علت استفاده آن پس از سالها عدم وابستگی به متغیرهای مختلف است و می بینید که معمولا حداقل چهار عنصر را شامل می شود:

واژه SWOT (سوات) از 4 حرف تشکیل شده که حروف اول کلمات Strength,Weakness,Opportunities,‌Threats را تشکیل می دهند و هر کسب و کار را از نظر نقاط قوّت، ضعف،فرصت ها،تهدید یا چالش های احتمالی مورد بررسی قرار می دهد.

نقاط قوت

نقاط قوت کسب و کار شما چیزی است که آن را خاص می کند و در برخی موارد، به آن مزیت رقابتی می دهد. آنها می توانند هم طبیعی و یا به دست آمده باشند. اگر شما یک کسب و کار را اداره می کنید که یک سرویس خاص را ارائه می دهد، به عنوان مثال، ممکن است از نظر دانش خود در مورد ارائه آن سرویس، اطلاعات بالایی داشته باشید. یا اگر شما تخصص یک کارمند باسابقه در حوزه مورد نظرتان را به دست آورید، ممکن است این سوابق به عنوان یک قدرت در نظر گرفته شود. نکته این است که حتی در مواجهه با رقابت شدید، شما چیزی دارید که رقبای شما ندارند.

نقاط ضعف

نقاط ضعف کسب و کار شما همان چیزی است که آن را آسیب پذیر و گاهی اوقات حتی ناامید کننده می کند. درست مانند نقاط قوت، نقاط ضعف می تواند هم طبیعی و یا به دست آمده باشد. اگر مراقب نباشید، یک ضعف می تواند به یک قدرت تبدیل شود به خصوص اگر شما آن را به عنوان آنچه که آن است تشخیص ندهید. به عنوان مثال، اگر شما در رسیدگی به انواع خاصی از شکایات مشتری تجربه ندارید، آن شکایات می توانند به قدرت شما تبدیل شوند زیرا شما به دریافت آنها عادت ندارید. ضروری است که شما یاد بگیرید که این نوع نقاط قوت و ضعف را هر چه زودتر تشخیص دهید و در مورد برطرف کردن آنها فعال باشید.

فرصت ها

فرصت های کسب و کار شما چیزی است که آن را برای شرکت دیگری آماده می کنید. اگر شما یک فرصت را ببینید و بر روی آن اقدام کنید، می توانید یک مزیت رقابتی ایجاد کنید.

یک فرصت می تواند هر چیزی از یک بخش بازار باشد به شکلی که همان کارهای قبلی را به شکل جدیدی انجام برساند. اگر شما محتاط نباشید، ممکن است مسیرتان به نابودی ختم شود اما اگر یک فرصت را ببینید و بر روی آن عمل کنید، ممکن است آن را تبدیل به چیزی خوب کنید.

در اینجا چند نمونه از کسب و کارهای معروف که فرصت های خود را به خوبی شناسایی کرده اند :

• کاترپیلار: اولین شرکت ساخت تجهیزات و ماشین آلات در جهان می باشد که در سال 1897 شروع به کار کرد، و هنوز هم امروز قوی است چون یک نیاز جدید را تشخیص داد و ابزار مناسب برای کار را فراهم کرد.
• وال مارت: فروشگاه بزرگ خرده فروشی وال مارت در سال 1962 به عنوان یک فروشگاه تخفیف کوچک در مکزیک آغاز به کار نمود. از آن زمان به یک شرکت چند ملیتی با بیش از 11.3 میلیون کارمند و یک سرمایه بازار 480 میلیارد دلار تبدیل شده است. نقاط قوت آن شامل توانایی ارائه کالاهای ارزان قیمت ، روابط عالی با تامین کنندگان و توانایی پاسخگویی به نیازهای مشتری است.
• بوئینگ: تولید کننده هواپیما بوئینگ در سال ۱۹۱۷ به عنوان یک شرکت کوچک خدمات هوایی شروع به کار کرد. از آن زمان به یکی از موفق ترین شرکت های تمام دوران تبدیل شده است. در اولین گزارش سالانه خود، این شرکت “توانایی برای پاسخگویی به طیف گسترده ای از نیازهای مشتری” و “توسعه سریع” را به عنوان دو مورد از نقاط قوت خود ذکر کرده است. نقاط ضعف آن شامل “اعتماد شدید به اتحادیه های کارگری” و “تغییر کارکنان رده بالا” است.

تهدیدات

تهدیدات کسب و کار شما هر چیزی است که می تواند در آینده به آن آسیب برساند. اگر شما به طور پیشگیرانه به دنبال راه هایی برای غلبه بر این تهدیدات نباشید، پس اساسا بازی تمام شده است.

در برخی از صنایع، رقابت می تواند شدید باشد و تعدادی بازیگر قدیمی وجود دارد که شما باید به دنبال آنها باشید. در این موارد، بسیار مهم است که از آنچه که رقبای شما انجام می دهند آگاه باشید. به عبارت ساده، دانستن آنچه که رقبای شما انجام می دهند، نیمی از نبرد است. اگر می خواهید رقبای خود را شکست دهید، باید همان کار را انجام دهید، اما به شکل بهتر. در برخی موارد، این کار ممکن است به معنای ارائه یک محصول جدیدی باشد که رقبای شما هنوز به آن دست پیدا نکرده اند یا بهبود و ارائه بسته ای جامع از خدمات که در حال ارائه هستند.

تهدیدات همچنین می تواند شامل عوامل درون یا بیرون از سازمان باشد به عنوان مثال فر کنید که در کسب و کار خود سرمایه گذاری جهت خرید تجهیزات جدید برای خط تولید محصولات خود انجام داده اید یک تهدید می تواند این باشد که شما قادر به پیدا کردن مشتری برای محصولات خود در زمان مقرر نخواهید بود. در برخی از شرایط، این موضوع ممکن است به این معنی باشد که شما باید برخی از کارمندان را اخراج کنید یا ساعات کاری را کاهش دهید تا بتوانید سرمایه مورد نیاز برای تولید کالاهای مورد نیاز کسب و کار خود را بدست آورید.

همانطور که می بینید، چالش ها و تهدیدات زیادی وجود دارد که می توانند بر کسب و کار شما تأثیر بگذارند. اگر می خواهید موفق باشید، باید از همه آنها آگاه باشید و بتوانید با آنها به طور موثر مقابله کنید. به این ترتیب، شما انگیزه موفقیت را خواهید داشت که شما را به کار سخت و بهره وری بیشتر هدایت می کند. این چیزی است که شما را منحصر به فرد می کند و شما را از دیگر مدیران متمایز می کند.

با توجه به موارد بالا، وقت آن است که به جزئیات تجزیه و تحلیل SWOT خود بپردازید.

اگر نیاز به مطالعه نمونه تحلیل های سوات انجام شده در خصوص استارتاپ و شرکتهای ایرانی دارید کلیک کنید.

مطالعه بیشتر