فروشگاه فایلهای دیجیتال | ارائه کننده محصولات تخصصی
شاخص نیروهای پنجگانه پورتر، ابزاری است که برای ارزیابی جذابیت یک صنعت و میزان رقابت در آن استفاده می‌شود. این شاخص بر اساس پنج نیروی رقابتی اصلی که بر یک صنعت تأثیر می‌گذارد،بنا نهاده شده است که شامل:
- تهدید ورود تازه واردین: ارزیابی اینکه چقدر آسان یا دشوار است که شرکتهای جدید وارد یک صنعت خاص شوند. عواملی مانند هزینه‌های شروع بالا، وفاداری به برند، و مقررات دولتی به میزان تهدید را تعیین می‌کنند.
- قدرت مذاکره خریداران: بررسی تأثیری که خریداران بر صنعت دارند، با در نظر گرفتن عواملی نظیر حجم خرید، تفاوت محصولات، و دسترسی به جایگزین‌ها. قدرت بالای خریداران معمولاً منجر به افزایش رقابت می‌شود.
- قدرت مذاکره تأمین‌کنندگان: تحلیل تأثیری که تأمین‌کنندگان بر کسب و کارها دارند، با ارزیابی عواملی چون منحصری بودن محصولات، تعداد تأمین‌کنندگان جایگزین، و اهمیت ورود آنها. قدرت قوی تأمین‌کنندگان می‌تواند بر هزینه‌ها و رقابت‌پذیری تأثیر بگذارد.
- تهدید محصولات یا خدمات جایگزین: ارزیابی دسترسی به محصولات یا خدمات جایگزین که ممکن است جایگزین محصولات شرکت‌ها در صنعت شوند. هر چه تعداد محصولات جایگزین بیشتر باشد، تهدید به شرکتهای موجود بیشتر خواهد بود.
- شدت رقابت : بررسی سطح رقابت بین شرکتهای موجود در صنعت. عواملی چون تعداد رقبا، رشد صنعت، و تفاوت محصولات به شدت رقابت را تعیین می‌کنند. رقابت شدید معمولاً منجر به رقابت در قیمت و کاهش سودآوری می‌شود
هر یک از این نیروهای رقابتی پورتر می‌تواند تأثیر مثبت یا منفی بر سودآوری شرکتهای موجود در یک صنعت داشته باشد. به عنوان مثال، اگر رقابت موجود در یک صنعت شدید باشد، شرکت‌ها برای حفظ سهم بازار خود باید هزینه‌های بیشتری را متحمل شوند و این امر می‌تواند منجر به کاهش سودآوری شود.
سوال 1: جذابیت یک صنعت را چگونه می توان ارزیابی کرد؟
جاذبه یک صنعت را می توان با ارزیابی میزان فشاری که هر یک از پنج نیروی رقابتی پورتر بر آن وارد می کند، ارزیابی کرد. در صورتی که فشار هر یک از این نیروها زیاد باشد، جذابیت صنعت کاهش می یابد. در مقابل، در صورتی که فشار هر یک از این نیروها کم باشد، جذابیت صنعت افزایش می یابد.
سوال 2: یک شرکت چگونه می تواند از مدل نیروهای رقابتی پورتر برای بهبود موقعیت خود در بازار استفاده کند؟
یک شرکت می تواند از مدل پنج نیروی رقابتی پورتر برای بهبود موقعیت خود در بازار به روش های زیر استفاده کند:
کاهش فشار هر یک از پنج نیروی رقابتی: یک شرکت می تواند با اتخاذ اقداماتی مانند ایجاد موانع ورود به صنعت، کاهش وابستگی به تامین کنندگان، افزایش ارزش پیشنهادی خود به مشتریان و توسعه محصولات جایگزین، فشار هر یک از پنج نیروی رقابتی را کاهش دهد.
استفاده از فشار هر یک از پنج نیروی رقابتی به نفع خود: یک شرکت می تواند با اتخاذ اقداماتی مانند بهره گیری از رقابت موجود در صنعت برای کاهش قیمت ها، استفاده از قدرت چانه زنی تامین کنندگان برای کاهش هزینه ها و استفاده از تهدید محصولات جایگزین برای افزایش کیفیت محصولات خود، از فشار هر یک از پنج نیروی رقابتی به نفع خود استفاده کند.
در ادامه، چند نمونه از اقداماتی که یک شرکت می تواند برای بهبود موقعیت خود در بازار با استفاده از مدل پنج نیروی رقابتی پورتر انجام دهد، آورده شده است:
یک شرکت تولید کننده خودرو می تواند با ایجاد موانع ورود به صنعت مانند سرمایه گذاری سنگین در تحقیق و توسعه و ایجاد شبکه فروش گسترده، از ورود شرکت های جدید به صنعت جلوگیری کند.
یک شرکت توزیع کننده مواد غذایی می تواند با ایجاد روابط نزدیک با تامین کنندگان و خریداران، قدرت چانه زنی خود را در مقابل هر دو گروه افزایش دهد.
یک شرکت خدمات مالی می تواند با ارائه محصولات و خدمات جدید و نوآورانه، تهدید محصولات جایگزین را کاهش دهد.
سوال 3: مدل نیروهای رقابتی پورتر چه محدودیت هایی دارد؟
مدل پنج نیروی رقابتی پورتر یک چارچوب ساده و مفید برای ارزیابی جذابیت یک صنعت و بهبود موقعیت یک شرکت در بازار است. با این حال، این مدل دارای برخی محدودیت ها نیز می باشد:
این مدل عوامل داخلی یک شرکت مانند استراتژی، مدیریت و منابع را در نظر نمی گیرد.بر اساس فرضیات خاصی مانند وجود رقابت کامل در بازار بنا شده است لذا برای ارزیابی صنایع جدید یا در حال تغییر مناسب نیست.
سوال 4:بر اساس مدل پورتر شرکتهای کوچک چگونه میتوانند با تامین کنندگان بزرگ مذاکره کنند؟
این امر می‌تواند چالش‌برانگیز باشد، زیرا تأمین‌کنندگان بزرگ معمولاً قدرت چانه‌زنی بیشتری دارند. با این حال، شرکتهای کوچک میتوانند با اتخاذ استراتژی‌های مناسب، موقعیت خود را در مذاکره بهبود بخشند.
در اینجا چند نکته برای شرکتهای کوچک برای مذاکره با تأمین‌کنندگان بزرگ آورده شده است:
- آمادگی داشته باشید: قبل از شروع مذاکره، باید اطلاعات کافی در مورد تأمین‌کننده، محصولات یا خدمات آن، و شرایط بازار داشته باشید. این اطلاعات به شما کمک می‌کند تا یک استراتژی مذاکره مؤثرتر ایجاد کنید.
- از نقاط قوت خود آگاه باشید: شرکتهای کوچک اغلب نقاط قوت خاصی دارند که تأمین‌کنندگان بزرگ ندارند. به عنوان مثال، شرکتهای کوچک ممکن است چابک‌تر، خلاق‌تر، یا متعهدتر به مشتریان خود باشند. این نقاط قوت را شناسایی کنید و در مذاکره از آنها استفاده کنید.
- مذاکره را به عنوان یک فرآیند برد-برد ببینید: هدف از مذاکره باید رسیدن به یک توافقی باشد که برای هر دو طرف سودمند باشد. با تمرکز بر ایجاد یک رابطه بلندمدت با تأمین‌کننده، می‌توانید به نتیجه‌ای رضایت‌بخش‌تر برسید.
- قاطع باشید: در مذاکره، باید قاطع باشید و از خواسته‌های خود دفاع کنید. با این حال، قاطع بودن به معنای پرخاشگری نیست. باید قاطع باشید، اما مودب و حرفه‌ای باشید.
در اینجا چند استراتژی خاص برای شرکتهای کوچک در مذاکره با تأمین‌کنندگان بزرگ آورده شده است:
- چند تأمین‌کننده را در نظر بگیرید: اگر تنها به یک تأمین‌کننده وابسته باشید، قدرت چانه‌زنی شما بسیار کم خواهد بود. در عوض، چند تأمین‌کننده بالقوه را در نظر بگیرید و از آنها پیشنهاد بگیرید. این کار به شما قدرت چانه‌زنی بیشتری می‌دهد.
- برای جایگزینی تأمین‌کننده آماده باشید: اگر تأمین‌کننده حاضر به ارائه شرایط مورد نظر شما نباشد، باید برای جایگزینی آن آماده باشید. این کار به تأمین‌کننده نشان می‌دهد که شما گزینه‌های دیگری دارید و می‌توانید از مذاکره خارج شوید.
- از کمک دیگران استفاده کنید: اگر در مذاکره با تأمین‌کنندگان بزرگ مشکل دارید، می‌توانید از کمک دیگران استفاده کنید. به عنوان مثال، می‌توانید از یک وکیل یا مشاور تجاری کمک بگیرید.
سوال 5:مدل نیروهای رقابتی پورتر چه مزیت هایی نسبت به سایر روش ها دارد؟
ساده و قابل فهم: این مدل برای شرکت‌ها و مدیرانی که درک عمیقی از اقتصاد یا استراتژی کسب‌وکار ندارند، نیز قابل فهم است.
جامع: این مدل پنج نیروی رقابتی اصلی را که بر یک صنعت تأثیر می‌گذارد، در نظر می‌گیرد.
کاربردی: این مدل می‌تواند برای ارزیابی جذابیت یک صنعت و توسعه استراتژی‌های رقابتی استفاده شود.
در مجموع، مدل پنج نیروی رقابتی پورتر یک ابزار ارزشمند برای مدیران کسب و کار است.
اگر نیاز به تحلیل های جامع و کامل از شرکتهای مختلف با استفاده از نیروهای 5گانه پورتر دارید کلیک کنید.
