در فرآیند تولید، داشتن یک لیست دقیق از مواد اولیه، قطعات و اجزای سازنده یک محصول نهایی ضروری است. لیست مواد (Bill of Materials یا BOM) سندی است که تمامی مواد و اجزای لازم برای تولید یک محصول را بهصورت دقیق و مرحله به مرحله شرح میدهد. در این مقاله به بررسی نحوه استفاده از قالب اکسل لیست مواد که به شما کمک میکند تا این فرآیند را بهبود ببخشید، خواهیم پرداخت.
مدیریت تولید محصول با مدل BOM چیست؟
در مدیریت موجودی، واحد نگهداری موجودی (که به اختصار SKU نامیده میشود و به صورت “اِس-کِی-یُو” یا “اِسکیو” تلفظ میشود) واحد اندازهگیری است که در آن موجودی مواد مدیریت میشود. SKU نوعی آیتم متمایز برای فروش، خرید یا پیگیری در موجودی است، مانند یک محصول یا خدمات، و شامل تمامی ویژگیهای مرتبط با آن آیتم که آن را از دیگر آیتمها متمایز میکند (برای یک محصول، این ویژگیها میتواند شامل تولیدکننده، توضیحات، مواد، اندازه، رنگ، بستهبندی و شرایط ضمانت باشد). هنگامی که یک کسبوکار موجودی خود را ثبت میکند، مقدار هر واحد یا SKU را شمارش میکند.
SKU همچنین میتواند به یک شناسه یا کد منحصر به فرد اشاره کند که گاهی اوقات از طریق بارکد برای اسکن و پیگیری استفاده میشود و به واحد نگهداری موجودی خاصی اشاره دارد. این شناسهها استاندارد یا تنظیم نشدهاند. زمانی که یک شرکت اقلامی از یک فروشنده دریافت میکند، این امکان وجود دارد که SKU فروشنده را حفظ کند یا یک SKU اختصاصی برای خود ایجاد کند. این امر آنها را از شماره جهانی کالای تجاری (GTIN) که واحدهای پیگیری استاندارد جهانی هستند، متمایز میکند. کد جهانی محصول (UPC)، شماره مقاله اروپایی (EAN) و شماره محصول استرالیا (APN) موارد خاصی از GTIN هستند.
معرفی قالب اکسل لیست مواد (BOM)
قالب اکسل مدیریت تولید محصول با مدل BOM ابزاری آماده برای ایجاد یک ساختار سلسلهمراتبی از مواد اولیه، اجزا و محصولات نهایی است. این قالب بهویژه برای شرکتهای تولیدی، بخشهای مهندسی، زنجیره تأمین و خرید طراحی شده است تا بتوانند مواد و اجزای سازنده را بهصورت دقیق مدیریت کنند.
ویژگیهای اصلی قالب BOM:
- ساختار سلسلهمراتبی BOM: این قالب به شما اجازه میدهد که یک ساختار چندسطحی برای محصولات خود ایجاد کنید و مواد اولیه و اجزا را بهصورت دقیق مدیریت کنید.
- ورود اطلاعات مواد اولیه و اجزا: در بخش ورودی، میتوانید لیست مواد خام و اجزای محصولات نهایی را وارد کنید. این اطلاعات شامل نام مواد، قیمت واحد و تعداد مورد نیاز است.
- نمایش درخت BOM: پس از وارد کردن اطلاعات، این قالب بهصورت خودکار یک درخت BOM تولید میکند که ساختار سلسلهمراتبی مواد را نمایش میدهد. این درخت به شما امکان میدهد که رابطه بین مواد و اجزای مختلف را بهصورت بصری مشاهده کنید.
- خلاصه هزینهها: این قالب یک بخش خلاصه برای نمایش هزینههای کل مواد و اجزا برای هر محصول فراهم میکند. با انتخاب محصول مورد نظر از منوی کشویی، تمامی اجزای آن محصول همراه با مقادیر و ارزش کل نمایش داده میشوند.
- مدیریت موجودی: با استفاده از این قالب، میتوانید سطح موجودی مواد اولیه و اجزای محصولات را بهراحتی پیگیری و مدیریت کنید.
- سازگار با مک و ویندوز: این قالب با هر دو سیستمعامل مک و ویندوز سازگار است و نیازی به نصب هیچ نرمافزار اضافی ندارد.
- قابل چاپ و آماده برای استفاده: این قالب بهراحتی قابل چاپ است و میتوانید آن را برای جلسات و مستندات خود استفاده کنید.
نحوه استفاده از قالب
- ورود اطلاعات مواد اولیه: ابتدا در بخش لیست مواد اولیه، تمامی مواد خام مورد نیاز برای تولید محصولات خود را وارد کنید. این لیست شامل نام مواد، واحد قیمت و تعداد موجودی است.
- ورود اطلاعات اجزا و محصولات نهایی: در بخش اجزا، محصولات نهایی و اجزای آنها را وارد کنید. در این بخش باید سلسلهمراتب اجزا و مواد را بهدرستی وارد کنید تا درخت BOM بهصورت دقیق نمایش داده شود.
- نمایش درخت BOM: پس از تکمیل اطلاعات، با انتخاب محصول مورد نظر از منوی کشویی، درخت BOM بهصورت خودکار نمایش داده میشود. این درخت نشاندهنده رابطه بین اجزا و مواد مختلف در یک محصول است.
- خلاصه هزینهها: با استفاده از بخش خلاصه، میتوانید هزینههای کل مواد اولیه و اجزای هر محصول را مشاهده کنید. این بخش به شما کمک میکند تا هزینه تولید محصولات را بهصورت دقیق محاسبه کنید.
کاربردهای اکسل مدیریت تولید محصول با مدل BOM در صنایع مختلف
این قالب در صنایع تولیدی و بخشهای مختلف کسبوکار کاربردهای گستردهای دارد:
- بخش تولید: این قالب به تولیدکنندگان کمک میکند تا مواد و اجزای مورد نیاز برای تولید محصولات را بهصورت دقیق مدیریت کنند و فرآیند تولید را بهینهسازی کنند.
- مهندسی: مهندسان میتوانند با استفاده از این قالب، تمامی اجزا و مواد لازم برای ساخت محصولات پیچیده را مدیریت و برنامهریزی کنند.
- زنجیره تأمین: مدیران زنجیره تأمین با استفاده از این قالب میتوانند مواد اولیه را بهموقع تأمین کنند و از کمبود موجودی جلوگیری کنند.
- مدیریت خرید: این ابزار به مدیران خرید کمک میکند تا بهراحتی نیازهای مواد اولیه و اجزا را شناسایی کرده و خریدهای لازم را انجام دهند.
قالب اکسل لیست مواد (BOM) یک ابزار کارآمد برای مدیریت موجودی، مواد اولیه و فرآیندهای تولیدی است. با استفاده از این قالب میتوانید ساختار سلسلهمراتبی مواد خود را بهراحتی مدیریت کرده و هزینهها و موجودی خود را بهینهسازی کنید.