بوم مدل کسب و کار یک ابزار انعطافپذیر است که میتوان آن را برای تجزیه و تحلیل کسب و کارهای مختلف در صنایع مختلف استفاده کرد. این ابزار میتواند به کسب و کارها کمک کند تا مدل کسب و کار خود را بهبود بخشند و موفقیت خود را افزایش دهند.
در حال حاضر بوم های کسب و کار متنوعی برای تجزیه و تحلیل وضعیت کسب و کارها داریم که عبارتنداز:
بوم مدل کسب و کار 4.0 (Business Model Canvas 4.0):
این بوم مدل کسب و کار که توسط Alexander Osterwalder و Yves Pigneur ایجاد شده است، با توجه به تحولات فناوری و کسب و کار در قرن 21، به روزرسانی شده است. این بوم مدل کسب و کار شامل 9 بخش اصلی است که با توجه به تحولات فناوری و کسب و کار در قرن 21، بازطراحی شدهاند.
بوم مدل کسب و کار از 9 بخش تشکیل شده است:
- ارزش پیشنهادی: ارزشی است که کسب و کار به مشتریان خود ارائه میدهد. این ارزش میتواند شامل محصولات، خدمات، تجربیات، یا هر چیز دیگری باشد که برای مشتریان ارزشمند است.
- بخشهای مشتری: گروههای مختلفی از مشتریان که کسب و کار به دنبال خدمترسانی به آنها است.
- کانالهای ارتباطی: روشهایی که کسب و کار از طریق آنها با مشتریان خود ارتباط برقرار میکند.
- روابط با مشتری: نوع رابطهای که کسب و کار با مشتریان خود ایجاد میکند.
- جریانهای درآمدی: نحوه کسب درآمد کسب و کار از مشتریان خود.
- منابع کلیدی: منابعی که کسب و کار برای ایجاد ارزش پیشنهادی خود به آنها نیاز دارد.
- فعالیتهای کلیدی: فعالیتهایی که کسب و کار برای ایجاد ارزش پیشنهادی خود انجام میدهد.
- شرکای کلیدی: شرکای کسب و کار که به آنها برای ایجاد ارزش پیشنهادی خود نیاز دارد.
بوم مدل کسب و کار Lean Startup
بوم مدل کسب و کار Lean Startup یک چارچوب برای توسعه مدل کسب و کار است که توسط Eric Ries در کتاب The Lean Startup معرفی شد. این بوم مدل کسب و کار بر روی آزمایش و یادگیری سریع تمرکز دارد.
بوم مدل کسب و کار Lean Startup شامل 9 بخش است که با بوم مدل کسب و کار Osterwalder-Pigneur مشترک است. با این حال، این بوم مدل کسب و کار بر روی دو بخش ارزش پیشنهادی و جریانهای درآمدی تمرکز بیشتری دارد.
بخشهای بوم مدل کسب و کار Lean Startup عبارتند از:
- ارزش پیشنهادی: ارزشی است که کسب و کار به مشتریان خود ارائه میدهد. این ارزش میتواند شامل محصولات، خدمات، تجربیات، یا هر چیز دیگری باشد که برای مشتریان ارزشمند است.
- بخشهای مشتری: گروههای مختلفی از مشتریان که کسب و کار به دنبال خدمترسانی به آنها است.
- کانالهای ارتباطی: روشهایی که کسب و کار از طریق آنها با مشتریان خود ارتباط برقرار میکند.
- روابط با مشتری: نوع رابطهای که کسب و کار با مشتریان خود ایجاد میکند.
- جریانهای درآمدی: نحوه کسب درآمد کسب و کار از مشتریان خود.
- منابع کلیدی: منابعی که کسب و کار برای ایجاد ارزش پیشنهادی خود به آنها نیاز دارد.
- فعالیتهای کلیدی: فعالیتهایی که کسب و کار برای ایجاد ارزش پیشنهادی خود انجام میدهد.
- شرکای کلیدی: شرکای کسب و کار که به آنها برای ایجاد ارزش پیشنهادی خود نیاز دارد.
بوم مدل کسب و کار Lean Startup یک ابزار ارزشمند برای کسب و کارهایی است که در مراحل اولیه رشد خود هستند. این بوم مدل کسب و کار میتواند به کسب و کارها کمک کند تا مدل کسب و کار خود را به سرعت آزمایش و بهبود بخشند.
بوم مدل کسب و کار Blue Ocean Strategy
بوم مدل کسب و کار Blue Ocean Strategy یک چارچوب برای ایجاد مدل کسب و کار جدید است که توسط W. Chan Kim و Renée Mauborgne در کتاب Blue Ocean Strategy معرفی شد. این بوم مدل کسب و کار بر روی ایجاد ارزش جدید برای مشتریان و اجتناب از رقابت با رقبا تمرکز دارد و با بوم مدل کسب و کار Osterwalder-Pigneur مشترک است. با این حال، این بوم مدل کسب و کار بر روی دو بخش ارزش پیشنهادی و ارزش هزینه تمرکز بیشتری دارد.
بوم مدل کسب و کار Value-Based Management
بوم مدل کسب و کار Value-Based Management یک چارچوب برای مدیریت کسب و کار است که توسط Robert Kaplan و David Norton در کتاب The Balanced Scorecard معرفی شد. این بوم مدل کسب و کار بر روی ایجاد ارزش برای سهامداران تمرکز دارد.
بوم مدل کسب و کار Value-Based Management شامل 4 بخش است:
- ارزش برای سهامداران: ارزشی است که کسب و کار برای سهامداران خود ایجاد میکند. این ارزش میتواند شامل سود، رشد، و ارزش بازار باشد.
- ارزش برای مشتریان: ارزشی است که کسب و کار برای مشتریان خود ایجاد میکند. این ارزش میتواند شامل محصولات، خدمات، تجربیات، یا هر چیز دیگری باشد که برای مشتریان ارزشمند است.
- ارزش برای فرآیندها: ارزشی است که کسب و کار برای فرآیندهای خود ایجاد میکند. این ارزش میتواند شامل بهرهوری، کیفیت، و نوآوری باشد.
- ارزش برای کارکنان: ارزشی است که کسب و کار برای کارکنان خود ایجاد میکند. این ارزش میتواند شامل رضایت شغلی، توسعه شخصی، و مشارکت باشد.
بوم مدل کسب و کار Value-Based Management یک ابزار ارزشمند برای کسب و کارهایی است که میخواهند ارزش خود را برای سهامداران افزایش دهند. این بوم مدل کسب و کار میتواند به کسب و کارها کمک کند تا ارزش پیشنهادی خود را برای مشتریان، فرآیندها، و کارکنان بهبود بخشند.
بوم مدل کسب و کار Service Dominant Logic
بوم مدل کسب و کار Service Dominant Logic (SDL) یک چارچوب برای توصیف و تجزیه و تحلیل مدلهای کسب و کار است که بر روی خدمات تمرکز دارد. این بوم مدل کسب و کار توسط Stephen Vargo و Robert Lusch در کتاب Service Dominant Logic: Premises, Perspectives, Implications معرفی شد.
بوم مدل کسب و کار SDL شامل 5 بخش است:
- خدمات: خدمات فعالیتهایی هستند که ارزشی را برای مشتریان ایجاد میکنند. خدمات میتوانند شامل محصولات، تجربیات، یا هر چیز دیگری باشد که برای مشتریان ارزشمند است.
- مشتریان: مشتریان کسانی هستند که از خدمات کسب و کار استفاده میکنند. مشتریان میتوانند شامل افراد، سازمانها، یا هر چیز دیگری باشد که از خدمات کسب و کار استفاده میکند.
- ارزش: ارزش چیزی است که مشتریان از خدمات کسب و کار دریافت میکنند. ارزش میتواند شامل سودمندی، لذت، یا هر چیز دیگری باشد که برای مشتریان ارزشمند است.
- شبکههای ارزش: شبکههای ارزش مجموعهای از بازیگران هستند که ارزش را برای مشتریان ایجاد میکنند. بازیگران شبکههای ارزش میتوانند شامل کسب و کارها، مشتریان، شرکا، و سایر افراد باشد.
- سیستمهای ارزش: سیستمهای ارزش مجموعهای از روابط هستند که بین بازیگران شبکههای ارزش وجود دارد. روابط سیستمهای ارزش میتواند شامل تعاملات، همکاریها، و سایر روابط باشد.
بوم مدل کسب و کار SDL یک ابزار ارزشمند برای کسب و کارهایی است که میخواهند بر خدمات تمرکز کنند. این بوم مدل کسب و کار میتواند به کسب و کارها کمک کند تا ارزش پیشنهادی خود را برای مشتریان بهبود بخشند و شبکههای ارزش خود را توسعه دهند.
در این پست شما را با انواع بوم مدل کسب و کار و اجزای هر یک آشنا نمودیم لذا اگر نیاز به بوم کسب و کار شرکتهای ایرانی و یا خارجی دارید فروشگاه فایل های دیجیتال اقدام به انتشار و بروزرسانی دوره ای صدها نمونه از بوم در قالب استاندارد Business Model Canvas 4.0 نموده است که لیست برخی از آنها در ذیل آمده است.
بوم مدل کسب و کار کانون فرهنگی آموزش – قلم چی
بوم مدل کسب و کار فست فود زنجیره ای عطاویچ
بوم مدل کسب و کار شرکت لوازم آرایشی نیوآ Nivea
بوم مدل کسب و کار فروشگاه کتاب الکترونیک طاقچه
بوم مدل کسب و کار شرکت بیمه سامان
بوم مدل کسب و کار شرکت خودروسازی فراری Ferrari
بوم مدل کسب و کار اپراتور مخابراتی ورایزون Verizon
بوم مدل کسب و کار شرکت ویزا Visa
بوم مدل کسب و کار شرکت زیمنس Siemens
بوم مدل کسب و کار شرکت نفتی شِل SHELL
بوم مدل کسب و کار شرکت هارلی دیویدسون Harley-Davidson
بوم مدل کسب و کار شرکت کویرموتور kavirmotor